Mamo, Tato – Czy twoje dziecko mówi poprawnie?
Rozwój mowy uwarunkowany jest genetycznie, zależy od wrodzonych właściwości organizmu człowieka, ale możliwy jest jedynie w kontakcie ze środowiskiem społecznym, z innymi ludźmi. Jest to proces, w którym współgrają czynniki biologiczne i społeczne. Nie przebiega on u wszystkich dzieci jednakowo. U jednych szybciej, u innych wolniej. Niejednakowa jest też kolejność przyswajania sobie przez dziecko poszczególnych głosek. Stopień rozwoju mowy zależy od wpływu środowiska oraz psychofizycznego rozwoju dziecka.
W rozwoju mowy wyodrębnia się cztery okresy:
– okres melodii (0-1 rok życia),
– okres wyrazu (1-2 rok życia),
– okres zdania (2-3 rok życia),
– okres swoistej mowy dziecięcej (3-7 rok życia dziecka).
Normą rozwojową jest, jeśli dziecko w wieku:
0-1 roku – komunikuje się z dorosłymi za pomocą krzyku, głuży, gaworzy, wymawia pierwsze wyrazy: mama, tata, baba;
1-2 lat -używa prawie wszystkich samogłosek z wyjątkiem nosowych (ą, ę) oraz wymawia niektóre spółgłoski (p, b, m, t, d, n, k, ś, ź, ć, dź, ch). Pozostałe zastępuje innymi. Wypowiada się jednowyrazowo: np. pomidor – midol, kaczka – kaka;
3 lat – porozumiewa się prostymi zdaniami, wymawia wszystkie samogłoski i spółgłoski (p, pi, b, bi, m, mi, n, ni, f, fi, w, wi, t, d, n, l, li);
4 lat – wymawia głoski s, z, c, dz. Mowa ulega dalszemu doskonaleniu;
5-6 lat – wymawia głoski sz, ż, cz, dż, r;
7 lat – ma utrwaloną poprawną wymowę wszystkich głosek oraz opanowaną technikę mówienia